Pamiętniki. Jan Chryzostom Pasek

Jeżeli jesteś uczniem szkoły średniej, na pewno natkniesz się na postać Jana Chryzostoma Paska. Nie chodzi tu o oceny na świadectwie, chociaż warto dążyć do dobrego wyniku, ale o barokowego szlachcica, który w swoich „Pamiętnikach” z humorem i wdziękiem relacjonuje różne przygody.

Jeśli już zdałeś maturę i interesujesz się polską kulturą oraz obyczajowością, to teraz masz szansę wrócić do korzeni. Pasek odkrywa przed nami całą prawdę – o sobie i o nas. Choć objętość książki może na początku budzić obawy, nie ma się czego obawiać. Autor z pasją i ciekawością opisuje wydarzenia z XVII wieku, a jego życie samo w sobie jest niezwykle barwną opowieścią.

Pasek brał udział w licznych bitwach przeciwko Szwedom i Duńczykom, a wojenne wyprawy prowadziły go do obcych krajów, w których stawał w obliczu całkowicie nowych wyzwań. Zderzenie z inną kulturą było nieuniknione. Uważnie i nieco krytycznie obserwował obyczaje i tradycje innych narodów, a jego dowcipne komentarze wciąż potrafią rozbawić do łez.

Przeczytaj tę książkę, aby zobaczyć, jak konserwatywny polski szlachcic reaguje na Duńczyków sypiających nago czy na ludzi jedzących kaszankę (przecież w Polsce kaszę jedzą tylko psy). Pasek ukazuje sarmacki światopogląd, narastającą megalomanię polskiej szlachty, ich skłonność do kłótni oraz głębokie przywiązanie do religii. W swojej narracji wplata panegiryki na cześć króla, relacje z wygranych bitew, fragmenty piosenek i wierszy, a także czasami kontrowersyjne anegdoty o innych narodach, w tym Litwinach.

Choć Pasek nie miał wybitnego wykształcenia i posługiwał się podstawową znajomością łaciny, wystarczyło mu to, by na starość spisać wspomnienia, które miały ogromny wpływ na polską kulturę. Nic dziwnego, że jego jedyne dzieło określane jest jako „epopeja szlachty polskiej”.